Op 25 september werd het middenveld met een kleine delegatie professor Eric Corijn, Marianne Stasse Plateforme Ciroyenne en Nora De Herdt, FeBIO (in de nasleep van acties) ontvangen in de commissie gezondheid en bijstand aan personen. Algemene insteek was we hebben begrip voor de politieke context maar vrezen voor besparingen zonder enig overleg en zonder dat men de effecten van zijn beslissingen goed inschat. Elke fractie kwam tussen. Enkele vragen gingen over inschakeling.
Groen informeerde naar cijfers over de uitsluiting van werk?
FeBIO verzamelde een reeks indicatoren over Brussel. De situatie is er erger dan in andere regio’s.
Eén pertinent voorbeeld is het percentage van de bevolking dat in een huishouden leeft waarvan de leden op arbeidsactieve leeftijd een zeer lage werkintensiteit vertonen (“low work intensity”, LWI, Belgische gewesten, 2021) 1 Op 5 inwoners leeft in huishouden waarvan in Brussel gedurende 12 maanden aan minder dan 20% arbeidspotentieel werkten. Dit komt veel minder voor in Vlaanderen (6 %) en ook minder in Wallonië (18 %). 1 Nu de regering beslist heeft om de werkloosheidssteun te beperken in de tijd is de vraag vooral waar deze mensen in onze sociale bescherming terechtkomen. De doelstelling is meer mensen aan het werk. Dat kan een gunstig effect hebben op armoedecijfers als het gaat om voltijdse jobs die terechtkomen bij gezinnen waar nu weinig wordt gewerkt. Maar wanneer de werklozen doorstromen naar de bijstand met lagere uitkeringen, daalt enkel het gezinsinkomen verder. ‘ Dat lost dus niks op.
Het is een schande dat de Europese hoofdstad hiermee blijft uitblinken. Veel kinderen groeien op in een gezin waar niemand werkt.
Er is een structureel jobtekort. In 2024 waren er zo’n 38.689 vacatures bij Actiris waarvan slechts 3.169 vacatures voor laaggeschoolden (zie de Cijfers van Actiris 2024). Voor meer dan 17.000 vacatures was het vereiste opleidingsniveau onbekend!
Waar valt bijkomend kwaliteitsvolle voltijdse jobcreatie te realiseren die aansluit bij een positief toekomstproject en die past bij de inwoners ? En hoe ervoor te zorgen dat werk bij die mensen in de gezinnen waar niemand werkt terecht komt? Zie ook 2 “Een dubbele doelstelling dringt zich op, versterking van inkomensbescherming en erover waken dat werk gaat naar de gezinnen waar niemand momenteel werkt”. Positieve actie en een meer selectieve toeleiding naar werk, ook naar de sociale economie is een piste. Men kan het makkelijker maken om een uitkering met deeltijds werk te combineren…
Voor verduidelijking van het werk (aantallen en aciviteit Brusselse inschakelingsondernemingen) vanuit territoriaal perspectief verwijzen we naar de kerncijfers van administratie BEW.
Hebben we ideeën om de inkomsten te verhogen? Hoe kunnen we de uitgaven rationaliseren? Les Engagés
Deze Europese social impact studie van ENSIE voor 2025 ziet de positieve bijdrage van de Work Integration Social Entreprises (WISES) vooral op het vlak van SDG’s (Sustainable Develepment Goals), meer bepaald SDG 8 (Decent Work and Economic Growth) and SDG 10 (Reduced Inequalities), met sterk engagement ook in SDG 4 (Quality Education), SDG 5 (Gender Equality), SDG 17 (Partnerships for the Goals), and SDG 1 (No Poverty). Casestudies van diverse Brusselse inschakelingsondernemingen (FIX, De Kaai, VitES, Spullenhulp, …) die de werking toelichten worden gepresenteerd in de Adviesraad SO.
Les Engagés benadrukten het belang van langetermijnherstructurering. Sommige economische activiteiten zijn rendabeler dan andere en laten schaalvergroting en meer inkomsten toe. Toch zien we dat uitbreidingsplannen door de onzekere situatie ‘on hold’ gezet worden. Sociale ondernemers verkennen pistes voor groei en worden gedreven door sociale noden en klimaatuitdagingen. De sociale dienstverlening aan de kwetsbare bevolking kent een fragiel financieel evenwicht. Prijzen in sociale restaurants kan je vrijwel niet verhogen. Dat maakt de ondersteuning op wijkniveau van ouderen en afhankelijke personen niet minder waardevol. De politieke keuze blijft investeren versus besparen ! FeBIO is voorstander van het eerste. Reduceer de analyse niet louter tot het enge financiële plaatje maar kijk naar de bredere sociale impact! Besparingen impliceren het wegvallen van positieve effecten..
‘Hebben we een standpunt over schaalbeleid’ vroeg MR?
FeBIO heeft begrip voor de wil tot opschalen bij de overheid en verwelkomt suggesties voor verbetering. Pioniers, nieuwkomers moeten klein kunnen opstarten. Bijsturing dient gefaseerd te gebeuren. Jarenlang stimuleerde het Brussels beleid immers kleine organisaties…Een herziening van het minimumaantal VTE is mogelijk, maar enkel als eerst een alternatieve financiering voorzien wordt voor projecten die niet enkel een economische activiteit hebben, maar voorzien in diensten aan de bevolking die zonder ondersteuning niet betaalbaar zijn (zie onze analyse spending review).
Hoe zit het met onze onze relaties met Actiris en de OCMW’s (PS).
De ondernemingen zijn partners voor inschakeling. We nemen met andere Federaties en actoren deel aan vergaderingen met Actiris en de OCMW’s. Zo blijven we op de hoogte van de actieplannen voor informatie, activering en begeleiding (o.a. werkgroepen hervorming werkloosheid). OCMW’s sensibiliseren we om de toeleiding van de doelgroep (Artikel 60) naar onze organisaties en de vervanging vlot te laten verlopen. We ijveren er samen met Brulocalis voor om de duur van de Artikel 60 contracten in Brussel niet algemeen op 1 jaar te brengen maar langer (2 jaar…). Dit zowel met het oog op de kosten en workload bij de OCMW’s (vervanging), bij de partners (vormingsparcours inkorten, productiviteit) en bij de persoon ((vormingstraject volledig kunnen afwerken), voldoende taalkennis verwerven).
- Welzijnsbarometer 2023. ↩︎
- Evolution of the social situation and social protection in Belgium in a comparative perspective – 2025 van FOD, p 30. ↩︎