Roadmap voor de ontwikkeling van de Brusselse sociale economie

Lees hier de tekst van de Adviesraad SO van oktober 2024.

Deze “Roadmap voor de ontwikkeling van de Brusselse sociale economie en van de voor inschakeling gemandateerde sociale economie in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest” werd bezorgd aan de Brusselse volksvertegenwoordigers die belast zijn met de vorming van een nieuwe regering: : D. Leisterh, A. Laaouej, C. De Beukelaer en E. Van den Brandt. Het document verschijnt eveneens op de internetsite van Brupartners.

Evaluatie van het nieuwe wettelijk kader van de Ordonnantie SO en het mandaat inschakeling

Ordonnantie Sociaal Ondernemerschap

De Ordonnantie van 23 juli 2018 et het Besluit van 20 december 2018 zorgden voor overeenstemming met het Europees wettelijk kader sociale economie en zijn definities. Dat was vanuit juridisch oogpunt hoognodig en is uitermate positief. Europa beperkt echter wel de mogelijkheden om tewerkstelling te financieren. De Brusselse tewerkstellingssteun kleurt dus ook binnen Europese krijtlijnen. FeBIO vindt het opportuun om een differentiëring van de verschillende types Brusselse sociale ondernemingen zelf ( non profit, social profit, publieke spelers, dienstencheques bedrijven) te maken en de economische dimensie te verhelderen (één van de EMES-criteria (European Research Network)) waarop de Ordonnantie steunt. Wie zijn de nieuwkomers in het mandaat inschakeling? Het klaverbladmodel voor financiering vanuit verschillende beleidshoeken en bevoegdheden blijft voor vele organisaties levensnoodzakelijk.

Lees verder

Evaluatierapport uitvoering Ordonnantie 23 juli 2018 over de erkenning en steun aan sociale ondernemingen

Het nieuwe rapport van het Kabinet Clerfayt (september 2021), presenteert een aantal kerncijfers en bevat een analyse van activiteitenrapporten van de inschakelingsondernemingen. Het vermeldt dat de sociale ondernemingen een opmerkelijke veerkracht tijdens de gezondheidscrisis vertoonden. Op 25 juni 2021 waren er 157 sociale ondernemingen erkend waaronder 121 vzw’s, 23 cooperatieve vennootschappen, 7 OCMW’s, 3 Hfdst. 12 over de organieke wet voor de openbare centra voor maatschappelijk welzijn, 1 BVBA en 1 NV.

Zo’n 85 ondernemingen zitten in PC 329, 9 in PC 337, 11 in PC 322, 9 in PC 200, 8 in PC 319, 3 in PC 327, 4 in PC 100, 6 in PC 332, 3 in PC201, 1 in PC 112, 2 in PC 124, 1 in PC 118, 1 in PC 315, 2 in PC 218, 2 in PC 227, 1 in PC 302, 2 in PC 304, 2 in PC 314, 2 in PC 330, 2 in PC 331, 2 in PC 335, 3 in PC 339…

127 Ondernemingen kregen een mandaat. In 2020 was er 13.343.250 miljoen euro om 1637 VTE’s te begeleiden. In 2021 waren in 126 organisaties 1764 VTE doelgroep medewerkers tewerkgesteld op het ogenblik van de compensatieaanvraag.

Lees verder

Reflecties bij de nieuwe mandaataanvraagprocedure sociaal ondernemerschap

De overgang naar een nieuw wettelijk kader is eindelijk afgerond. De eerste stap was de erkenning als sociale onderneming. De organisaties werden vervolgens ‘gemandateerd’ voor inschakeling, de tweede stap. Een hele prestatie! De administratie BEW, Federaties, Actiris en het Kabinet Clerfayt werkten hiervoor in goed overleg samen! We formuleren enkele bedenkingen na het invullen van het nieuwe mandaataanvraagformulier en het doorlopen van de nieuwe procedures:

Het competentiedenken lijkt de spil waarrond het nieuwe inschakelingsprogramma van de organisaties draait.  Door die sterke focus op formele opleiding in het inschakelingsprogramma, liefst met validatie van competenties, bij de mandateringsprocedure verliest men het belang van de maatschappelijke meerwaarde via een economische activiteit, wat uit het oog.   

FeBIO kaart zo’n pijnpunten aan, communiceert naar het Kabinet en de administratie BEW en vraagt een evaluatie en bijsturing, inhoudelijk en semantisch.

Lees verder

Eerste evaluatierapport Ordonnantie Sociaal Ondernemerschap

Een eerste evaluatierapport voorbereid door minister Clerfayt van de Ordonnantie Sociaal Ondernemerschap werd goedgekeurd door de Brusselse regering op 16 juli 2020.  Daarin vinden we enkele interessante cijfers. 144 Sociale Ondernemingen werden erkend. Hieronder telt men 101 SDO’s, 6 publieke initiatieven type 1, 12 type 2 en 25 type 3. Men telde 114 VZW’s, 19 coôperatieven, 6 OCMW’s, 3 vzw’s hoofdstuk 12, 1 BVBA, 1 NV. 78 Zitten in Paritair Comité 329, 12 in PC 322, 6 in PC 319, 5 in PC 332, 4 in PC 200, 4 in PC 337, 3 in PC 214, 2 in PC 201, 2 in PC 230, 2 in PC 304, 2 in PC 335, 2 in PC 318 , 2 in PC 331 en enkele organisaties in PC’s 118, 227, 302, 327, 124,121,112, 329 en 201 en 329 en 337 (twee PC’s per organisatie). Op de 144 waren er 107 voordien PIOW of IO.

De geografische spreiding van de erkende SO’ s is als volgt: 22 Brussel-Stad, 18 Sint-Gillis, 17 Anderlecht,14 Schaarbeek, 13 Elsene,12 Sint-Jans-Molenbeek, 7 Sint-Joost, 7 Laken, 6 Vorst, 4 Evere, 3 in Koekelberg, 3 in Sint Agatha Berchem, 3 in Ukkel, 3 in Jette, 3 in Etterbeek, 3 in Neder-over-Heembeek, 2 Sint-Pieters-Woluwe, 2 in Oudergem, 1 in Watermaal-Bosvoorde, 1 in Sint-Lambrechts-Woluwe. Geen enkele organisatie genoot gewestelijke steun voor ondernemingen. 9 Kregen financiering door de GIMB groep (waaronder 1 Vlaams: MAKS).

Rollercoaster aan hervormingen zorgt voor ongerustheid in de Brusselse inschakelingssector.

De oproep tot kandidaatstelling voor de toekenning van een mandaat voor het realiseren van een sociaal inschakelingsprogramma en de uitoefening van een opdracht van diensten van algemeen belang werd op 2 maart 2020 gepubliceerd. Het mandaataanvraagformulier indienen kan tot en met 14 april om middernacht. Meer info.

FeBISP en FeBIO schreven op 20 februari 2020 een brief aan het Kabinet Clerfayt. Wij vragen samen garanties, meer financiële zekerheid en de tijdige uitbetaling van de voorschotten in het kader van het gloednieuwe mandaat inschakeling van de Ordonnantie Sociaal Ondernemerschap.

Lees verder

Opgepast! De statutenwijzigingen in het kader van de erkenning als sociale onderneming en de vennootschapswet zijn gerelateerd.

Dit bericht vervangt een eerder bericht. In maart 2019 werd ons gevraagd door de administratie- BEW om een tekst met de paragraaf hieronder te publiceren, maar ondertussen vonden er wijzigingen plaats.

De bestaande vennootschappen moeten ten laatste tegen 1 januari 2024 hun statuten volledig hebben aangepast én gepubliceerd in het Belgische Staatsblad. Verenigingen hebben hiervoor tijd tot 1 januari 2029, en kunnen tot dan nog hun activiteiten blijven uitoefenen volgens de oude vzw-wet. Indien een vereniging of vennootschap na 1 mei 2019 een statutenwijziging doorvoert, bijvoorbeeld in het geval van een benoeming van een bestuurder of in het kader van de nieuwe erkenningsprocedure van de sociale ondernemingen, dan zal zij haar statuten meteen moeten aanpassen aan de nieuwe wetgeving.

Dit klopt niet! De situatie is in juni 2019 als volgt (en dit werd ons ondertussen ook bevestigd op 20 juni 2019 door FOD-justitie).

Lees verder

Besluiten erkenning en mandaat inschakelingsondernemingen werden gepubliceerd!

Het Besluit van 2018-12-20 – Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering met betrekking tot de erkenning van de sociale ondernemingen. – B.S. 2019-01-09 werd  gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.  De finale versie van het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende de inschakelingsbanen werd goedgekeurd op 16 mei 2019 en gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.  De nieuwe Ordonnantie Sociaal Ondernemerschap vind je hier. Het wetgevend kader (Ordonnantie en Besluiten) is bijgevolg kompleet. Het Besluit betreffende het mandaat en de compensatie van de sociale inschakelingsondernemingen vind je hier.

We vermelden ook:

Ordonnantie betreffende de maatregel voor inschakeling op de arbeidsmarkt in het kader van artikel 60, § 7, van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn 5/4/2019.

Het Besluit van 23 mei 2019 Artikel 60 vind je hier.

Er is de Ordonnantie van 23 juni 2017 betreffende de tewerkstellingssteun. Ook het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering houdende de samenstelling en werking van de Adviesraad voor Sociaal Ondernemerschap werd op 6 juni 2019 gepubliceerd.

Aftrap mandaat inschakeling

De onderhandelingen over het Besluit Mandaat Inschakeling van de Ordonnantie Sociaal Ondernemerschap zijn gestart. Tijd voor reflectie.

Instroom en uitstroom doelgroepmedewerkers en aandacht voor mobiliteit

Bij de instroom- en uitstroombegeleiding van de projecten zien we dat de bemiddelaars nu al een positieve rol spelen. We stelden vast dat bij de inschakelingcontracten voor jongeren de toeleiding door Actiris maar moeizaam op gang kwam. Ondertussen evalueerde men en het kader en de voorwaarden voor recrutering bleken te beperkt. Naar verwachting stuurt men bij. Nieuwe begeleidingsinitiatieven die men neemt moeten aansluiting vinden bij de Dienst Link van Actiris en bij wat al bestaat in Brussel. Een meer sectorspecifieke uitstroombegeleiding vormt een meerwaarde.

Hier situeert zich tevens de problematiek van inschaling en identificatie van de zwakke en van de heel zwakke werknemers. De kans bestaat dat zoiets nodig blijkt in Brussel in de context van de naleving van de Europese regelgeving rond SDAEB (sociale diensten van algemeen economisch belang, dat zijn vertaling vindt in het mandaat inschakeling van de Ordonnantie Sociaal Ondernemerschap). We kennen het Vlaams voorbeeld, de zogenaamde ‘ICF-inschaling’ door VDAB waarbij men zwakke en hele zwakke werknemers onderscheidt voor de toeleiding naar de sociale economie. Zo’n toeleiding in het kader van het mandaat inschakeling kan in Brussel gebeuren op basis van objectieve profielkenmerken van werkzoekenden en leefloners. Niet stigmatiserend!

De geplande professionele doorstroommeting op basis van Kruispuntbankdata door het Brussels Observatorium van doelgroepmedewerkers naar de reguliere arbeidsmarkt en naar opleiding vinden we uitermate interessant. Let wel, het succes van doorstroom is tevens een functie van de kenmerken van de arbeidsmarkt. Onze organisaties kunnen enkel op hun inspanningen beoordeeld worden, we zijn een factor met een beperkt effect.

FeBIO vraagt extra aandacht voor de financiering van mobiliteitsoplossingen (ondersteuning rijbewijs behalen, fietsabonnementen, elektrische fietsen) voor het doelpubliek. Er bestaat een onderbenut potentieel voor laaggeschoolde Brusselaars om werk te vinden in Vlaanderen.

Lees verder

Ordonnantie Sociaal Ondernemerschap – Update september 2018

De Brusselse Ordonnantie met betrekking tot de erkenning en de ondersteuning van het sociale ondernemerschap werd goedgekeurd door het parlement en op 18 september 2018 gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Het eerste uitvoeringsbesluit voor de erkenning als sociale organisatie werd op het Overlegplatform Sociale Economie voorgesteld en er wordt een advies geformuleerd. Er waren in mei, juni en juli enkele concertatiemomenten tussen FeBIO en FeBISP en minister Gosuin en het Kabinet. Een tweede test van de criteria voor de erkenning als sociale organisatie vond plaats. FeBIO riep zijn leden op om hieraan actief mee te doen en niet langs de zijlijn te blijven. De testresultaten waren leerzaam en werden teruggekoppeld door de administratie wat resulteerde in kleine aanpassingen, versoepelingen. Algemeen maakten we uit feedback van onze leden op dat:

  • Er beduidend meer tijd zal kruipen in plannen (bijvoorbeeld rond participatie) en rapportering. Dit knaagt aan uitvoering (planning en rapportage) van de kernactiviteit.
  • De opmaak van nieuwe statuten is tijdrovend, vraagt bespreking in AV’s en Raden van Bestuur.
  • De principes van “sociale democratische ondernemingen” zijn breed gedefinieerd en getuigen van grote druk en inmenging van de subsidiërende instantie. Veel indicatoren betreffen de bredere werking.  De principes zijn ok, maar we zien een trend van inmenging en controle die men niet van harte verwelkomt.
  • Het huishoudelijk regelement, moeten velen nog opstellen, een typedocument is nodig. De aanpassingen vragen relatief veel tijd (3 tot 12 mndn).
  • Iedereen kon de testtabel invullen, er waren geen onoverkomelijke bezwaren,  velen ‘mits aanpassing’ (boekhoudkundige, statuten, reglementen, loonspanning…).
  • De test had een beperkte scope ‘beantwoorden aan erkenningscriteria’. Economische dimensie, democratisch bestuur en sociaal doel werden vertaald in een werkbaar instrument.
  • Wat is de meerwaarde? Men moet evalueren en kosten en baten afwegen van de inspanningen want er is veel administratieve rompslomp.
  • Waarom twee types publieke structuren? Er blijven vragen.

De Ordonnatie Tewerkstellingssteun, de Ordonantie Sociaal Ondernemerschap en Artikel 60 zijn de drie pijlers waarop de inschakelingssector steunt. Een positieve vaststelling is dat de concertatie heden meer op drie gelijktijdige sporen zit. De verschillende uitvoeringsbesluiten worden op elkaar afgestemd! Er zijn checks voorzien van het Kabinet o.a. met de Europese Commissie, intercommunautair en regionaal. FeBIO betreurt de afzwakking van een aantal principes van sociaal ondernemerschap, zoals de loonspanning van maximum 1 op 4 tussen het laagste en het hoogste loon, versoepeling van de beperkingen van winstdeling etc. Er waren meer positieve geluiden, de denkpistes voor de tewerkstellingssteun werden ons meegedeeld en zo is voor DSP-SINE, +12 miljoen euro voorzien. Dit type van tewerkstellingssteun zou gereserveerd worden voor de inschakelingssector, zoals gevraagd door FeBIO en FeBISP. Wij wachten de formele voorstellen en bevestiging van de bedragen voor de contracten af. Dan volgt de uitwerking van het luik mandaat inschakeling. We verwachten een intentienota.  Dit is voor FeBIO het belangrijkste luik. De eigenheid van werkervaring moet gerespecteerd worden. Werkervaring verschilt immers van beroepsopleiding.  Hoe gaat Actiris een niet-bindend advies geven, welke zullen de beoordelingscriteria zijn, en hoe zullen zij een beroep doen op de expertise van VDAB en Bruxelles Formation? Een betere financieringswijze, verdeelsleutel van de middelen voor de mandatering inschakeling uitwerken in lijn met de Europese regelgeving rond staatssteun, is een moeilijke opgave.